Глава 26 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь

Стаўкі дзяржаўнай пошліны

Банкаўскія рэквізіты

Плацельшчыкі дзяржаўнай пошліны

Плацельшчыкамі дзяржаўнай пошліны прызнаюцца арганізацыі і фізічныя асобы, якія:

• звяртаюцца за ажыццяўленнем юрыдычна значных дзеянняў, уключаючы прадастаўленне пэўных правоў ці выдачу асобных дакументаў, у спецыяльна ўпаўнаважаныя на тое дзяржаўныя органы, iншыя ўпаўнаважаныя арганізацыі, да службовых асоб;
• выступаюць адказчыкамі (даўжнікамі) у судах, калі пры гэтым судовая пастанова вынесена не на іх карысць, а ісцец (спагнаннік) вызвалены ад дзяржаўнай пошліны ў адпаведнасці з Падатковым кодэксам Рэспублікі Беларусь ці актамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Выкананне падатковага абавязацельства ажыццяўляецца непасрэдна плацельшчыкам, iншай абавязанай асобай у выпадках, устаноўленых падатковым заканадаўствам (пункт 2 арт. 42 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь).

Аб'екты абкладання дзяржаўнай пошлінай:

1) разгляд судамі:

• іскавых і іншых заяў, скаргаў;
• апеляцыйных і касацыйных скаргаў;
• наглядных скаргаў i скаргаў у парадку нагляду;
• скаргаў на пастановы па справах аб адміністрацыйных правапарушэннях;
• хадайніцтваў аб адмене рашэння трацейскага суда, міжнароднага арбітражнага (трацейскага) суда, які знаходзіцца на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, іншага пастаяннага арбітражнага органа, хадайніцтваў аб забеспячэнні іска, разглядаемага міжнародным арбітражным (трацейскім) судом, трацейскім судом;

2) выдача судамі дублікатаў, копій дакументаў;

3) разгляд судовай калегіяй па справах інтэлектуальнай уласнасці Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь іскавых заяў і скаргаў, выдача гэтай калегіяй копій дакументаў.

Ільготы па дзяржаўнай пошліне ўказаны ў арт. 285 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь

Прымяненне льготы па дзяржаўнай пошліне з'яўляецца правам плацельшчыка. У выпадку, калі плацельшчык вызваляецца ад дзяржаўнай пошліны, аб гэтым робіцца адзнака на адпаведных дакументах з указаннем, на падставе якога заканадаўчага акта і (або) iншага прававога акта (іх канкрэтнага структурнага элемента) плацельшчык вызваляецца ад дзяржаўнай пошліны.

Падлік дзяржаўнай пошліны

Дзяржаўная пошліна выплачваецца па стаўцы і (або) зыходзячы з памеру базавай велічыні, устаноўленых на дзень звароту за ажыццяўленнем юрыдычна значных дзеянняў у органы, якія спаганяюць дзяржаўную пошліну.

Днём звароту за ажыццяўленнем юрыдычна значных дзеянняў прызнаюцца дзень паступлення іскавай заявы, заявы, скаргі, хадайніцтва або іншых дакументаў на здзяйсненне такіх дзеянняў у органы, якія спаганяюць дзяржаўную пошліну, а пры адпраўленні іх праз аддзяленне паштовай сувязі - дзень адпраўлення.

Дзяржаўная пошліна можа выплачвацца ў замежнай валюце плацельшчыкамі, якія не з'яўляюцца падатковымі рэзідэнтамі Рэспублікі Беларусь і знаходзяцца за межамі Рэспублікі Беларусь, па стаўцы і (або) зыходзячы з памеру базавай велічыні, устаноўленых на дзень выплаты, і афіцыйнага курсу, усталяванага Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь на дзень выплаты.

З 1 студзеня 2023 года ў Рэспубліцы Беларусь устаноўлена базавая велічыня ў памеры 37 рублёў.

Афармленне плацежнага дакумента

У графе «плацельшчык» указваецца суб'ект, які звяртаецца ў суд за ажыццяўленнем юрыдычна значнага дзеяння (ісцец, заяўнік).

У выпадку выплаты пошліны iншай асобай за плацельшчыка неабходна ў графе «плацельшчык» указваць інфармацыю і аб плацельшчыку, і аб іншай асобе.
Напрыклад: «Іваноў за ТАА «Мера»,«Іваноў у інтарэсах ТАА «Мера», «ТАА «Мера» праз Іванова».

У графе «прызначэнне плацяжу» ўказваецца:

- суд, у які падаецца іскавая ці іншая заява, скарга, хадайніцтва;

- найменне істца і адказчыка (спагнанніка і даўжніка, заяўніка і зацікаўленай асобы);

- патрабаванне па канкрэтнай заяве, скарзе, хадайніцтве.

Прыклады:

пры падачы іскавай заявы:

«дзяржаўная пошліна за разгляд эканамічным судом __________ вобласці іскавай заявы ААТ «ЧАС» да ТАА «Мера» аб спагнанні ________ беларускіх рублёў доўгу, пеняў, працэнтаў за карыстанне чужымі грашовымі сродкамі»;

пры падачы заявы аб распачынанні загаднага вядзення:

«дзяржаўная пошліна за разгляд эканамічным судом _______ вобласці заявы аб распачынанні загаднага вядзення ААТ «ЧАС» да ТАА «Мера» аб спагнанні ___________ беларускіх рублёў доўгу, пеняў, працэнтаў за карыстанне чужымі грашовымі сродкамі»;

пры падачы заявы аб выдачы копій дакументаў, якія знаходзяцца ў справе:

«дзяржаўная пошліна за выдачу эканамічным судом ________ вобласці копій дакументаў па справе № _______».

Пацвярджэнне факту выплаты пошліны

Факт выплаты дзяржаўнай пошліны шляхам унясення наяўных грашовых сродкаў пацвярджаецца квітанцыяй банка, арганізацыі сувязі Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь, мясцовага выканаўчага i распарадчага органа. Пры неабходнасці па просьбе плацельшчыка квітанцыя вяртаецца плацельшчыку. У органе, які спаганяе дзяржаўную пошліну, застаецца копія квітанцыі, адпаведнасць якой арыгіналу завяраецца подпісам службовай асобы органа, які спаганяе дзяржаўную пошліну, з указаннем яго пасады, прозвішча і ініцыялаў. На квітанцыі робіцца адзнака аб даце яе прадстаўлення ў орган, які спаганяе дзяржаўную пошліну і якая завяраецца таксама подпісам службовай асобы органа, які спаганяе дзяржаўную пошліну, з указаннем яго пасады, прозвішча і ініцыялаў.

Факт выплаты дзяржаўнай пошліны шляхам пералічэння сумы дзяржаўнай пошліны з рахунку плацельшчыка пацвярджаецца дадатковым экзэмплярам плацежнай інструкцыі, экзэмплярам плацежнай інструкцыі, складзенымі на папяровым носьбіце пры ажыццяўленні электронных плацяжоў, з адзнакай банка аб іх выкананні. Пры гэтым у адзнацы банка павінны ўтрымлівацца дата выканання плацежнай інструкцыі, арыгінальны штамп банка і подпіс адказнага выканаўцы.

Факт выплаты дзяржаўнай пошліны пры правядзенні падатковым органам заліку падатку, збору (пошлiны) у кошт падлягаючай выплаце суме дзяржаўнай пошліны пацвярджаецца арыгіналам пісьма падатковага органа аб праведзеным заліку, падпісанага кіраўніком (намеснікам кіраўніка) падатковага органа і заверанага гербавай пячаткай падатковага органа.

Факт выплаты дзяржаўнай пошліны пры дапамозе сістэмы АРІП пацвярджаецца наяўнасцю ў сістэме АРІП інфармацыі, якая пацвярджае залічэнне дзяржаўнай пошліны. Плацельшчык абавязаны пры звароце ў орган, які спаганяе дзяржаўную пошліну, паведаміць уліковы нумар аперацыі (транзакцыі) у АРІП.

Пацвярджэннем фактычнага залічэння ў рэспубліканскі бюджэт дзяржаўнай пошліны, выплачанай плацельшчыкамі, якія не з'яўляюцца падатковымі рэзідэнтамі Рэспублікі Беларусь і знаходзяцца за межамі Рэспублікі Беларусь, з'яўляецца даведка інспекцыі Міністэрства па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь па горадзе Мінску, якая накіроўваецца ў орган, які спаганяе дзяржаўную пошліну, на працягу пяці рабочых дзён пасля залічэння дзяржаўнай пошліны ў бюджэт.

Асаблівасці вылічэння і выплаты дзяржаўнай пошліны пры звароце ў суды ўстаноўлены арт. 288 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь, пры звароце ў судовую калегію па справах інтэлектуальнай уласнасці Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь - арт. 289 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь.

Парадак і выпадкі вяртання (заліку) дзяржаўнай пошліны вызначаны ў арт. 292 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь. Вяртанне (залік) выплачанай дзяржаўнай пошліны ажыццяўляецца плацельшчыку адносна паняццю, указанаму ў арт.283 Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь.

 У сувязі з пераходам плацежнай сістэмы Рэспублікі Беларусь на метадалогію міжнароднага стандарту ISO 20022 «Фінансавыя паслугі. Універсальная сістэма паведамленняў фінансавай індустрыі» з 1 жніўня 2022 года пры аплаце дзяржаўнай пошліны ў даход рэспубліканскага бюджэту незалежна ад статусу плацельшчыка (фізічная асоба, арганізацыя), спосабу ажыццяўлення плацяжу (праз касу банка, у банкаўскім мабільным дадатку, інтэрнэт-банкінгу) неабходна дадаткова ўказваць катэгорыю прызначэння аплаты TAXS і код прызначэння аплаты 190101.